Sağlıklı ve kaliteli bir yetiştiricilik sadece iyi bir besleme ile gerçekleşebilir. Bundan dolayı modem tarımda gübreleme kilit role sahiptir. Topraklar besin elementi bakımından boş birer kumbara değildir. Gübreleme yaparken: topraktaki besin elementlerini, toprağın fiziksel ve kimyasal özelliklerini dikkate alarak, bitkinin ihtiyacını karşılayacak şekilde gübreleme programları yapılmalıdır. Çünkü bitki besin elementi fazlalıkları toksite ve antogonizim etki yaratırken eksikliğinde ; bitki gelişmesi duraklar, verim ve kalitede düşüşler gözlenir. Ayrıca bitkinin hastalıklara, susuzluğa ve zararlılara karşı direnci azalır. Bazı besin elementlerinin bitki sağlığıyla olan ilişkileri şu şekildedir:

 

AZOT: Bitki bünyesindeki proteinlerin ana maddesi azottur Azot gübrelemesine çok dikkat edilmelidir. Azot noksanlığında: bitki bünyesinde hastalık ve zararlılara karşı direnç oluşturan ligninler ve flovonitler, fenoller gibi bileşiklerde azalmalar gözlenir ve bitkinin hastalıklara karşı direnci azalmaktadır. Azot fazlalığında ise yapraklarda şeker ve amino asit miktarı artığından dolayı patojenlerin iyi gelişip çoğalmalarına uygun ortam sağlar. Yapılan bir çok araştırmalarda azot fazlalığı olan bitkilerde fusanum hastalığı daha fazla gözlenmiştir. Azot fazlalığı ayrıca kırmızı örümcek, yaprak bitleri, thrips gibi sokucu emici ağız yapısına sahip zararlıların çoğalmasına imkan sağlar. Özellikle hastalığın gözlendiği yerlerde nitrat formunda azot gübrelemesinden kaçınılmalıdır aksi halde hastalık ilerleme kaydeder.

 

POTASYUM: Potasyum bitki besleme elementleri arasında en önemli ana taşlardan blrisidir.Potasyum bitki bünyesinde organik bileşiklerin sentezlenmesinde ve enzim aktivitesi Oluştumun da görev alırAynca epidermal hücrenin dış duvannı kalınlaştır.Potasyumun tüm bu özellikleri bitkileri hava toprak patojenlerine karşı direnç kazanmasını sağlar.özellikle pas ve küf hastalıklanna karşı potasyumeksikliği gözlenen bitkinin direnci cok azdır. Hsstalık bu bitkilerde çok hızlı ilerlemeler saglar.Ayrıca potasyum bitkinin susuziuk.don.aşın sıcak gibi etmenlere bitkiye direnç kezandınr. KALSİYUM Kalsiyum bitkilerin sürgün ucu ve kök ucu gibi noktalann gelişimi için son derece önemlidir. Kalsiyum bitkinin turgor basıncını sağlıyarak hücre duvannın bütünlüğünü sağlar bu özelliğinden dolayı hastalık etmenlerine karşı bitkiyi korur.Kalsiyum pythium spp ve phytophthora spp. gibi kök,kök boğazı ve fide çürüklüğü hastalıklannın mücadelesinde etkin bir şekilde kullanılır. Kalsiyum noksanlığında: elmada karaleke.domatesde çiçek burnu çürüklüğü gözlenir.

 

FOSFOR: Fosfor bitki dokulannı kalınlaştırarak bitki dayanıklılığını artınrAynca bitkide iyi bir kök yapısı olumunu sağlar.Yapılan araştırmada arpada külleme hastalığına karşı direnç kazandırdığı gözlenmiştir. Bu yazıda sadece çiftimizin gübrelemede ağırlık verdiği besin elementlerinden bahsettim.Diger makro ve mikro besin elemenileride bahsetmiş olduğum elementler gibi bitki sağlığına ve hastalık direncine doğrudan etkileri vardır.Bitkiler için besleme bu kadar önem arz etmektedir.Bu yüzden gübreleme programlarının düzenli bir şekilde toprak analizine göre yapılması gerekir.Özellikle çiftçilerimizin çok gübre çok verim anlayışı aydınlatılmalı ve doğru ve yeterli gübreleme ile maksimum kalite ve verim sağlanmalıdır.Bu şekilde yapılan üretimde artan verimin yanında kullanılacak ilaç girdisi de azalıcektır.